Dragan Jovanović, Bosanski lonac, ulje na platnu, 2001.
Pored provokativnosti kojom deluje na prosečnu publiku, nova izložba Dragana Jovanovića iznenađuje i svojevrsnim ne-znanjem odnosno suzdržanom originalnošću koja kod posmatrača može da stvori utisak da je već video nešto slično. Zahvaljujući medijskoj kompaktnosti koju Jovanović forsira, taj utisak prevazilazi narativni, emotivni i refleksivni potencijal njegovih radova i nameće se kao neka vrsta uklete dileme koja problematizuje njihovo vrednovanje.
Da li se radi o promišljenoj strategiji umetnika emancipovanog od iluzija autentičnosti ili o egzistencijalnom haosu umetnika koji se, daleko od kritičkog sagledavanja i artikulisanja, šizoidno vezuje za ekscesnu formalizaciju nasumično odabranih tema? Ova pitanja otežavaju trivijalnu konzumaciju Jovanovićevog rada i mogu ga diskreditovati ukoliko se primene isključivo sa motivacionog aspekta. Shvaćeno kao umetnički stav koji svesno naglašava ta pitanja, međutim, ne-znanje je ključ njegove poetike koja relativizuje gledišta akademske (i stoga na poseban način ignorantske) publike čiju erudiciju i sofisteriju uvažava, ali ih ne smatra presudnim.
Teme koje ga interesuju Jovanović obrađuje intenzivno, marljivo i uz gotovo fanatičnu insistentnost u svođenju i profilisanju detalja. Taj visok stepen materijalne dorađenosti omogućava i kontekstualizaciju njegovih radova. On umanjuje autorsku prepoznatljivost oličenu u notornom ‘tragu ruke’ tako da radove nije moguće identifikovati kao manuelne, ali ni kao industrijske proizvode. Taj prividno nerukotvoreni karakter navodi na pažljivije posmatranje kojim ožiljci obrade postaju vidljivi tako da njihovo uklanjanje kao eventualni cilj stvaralačkog postupka postaje neka vrsta ‘herojskog’ pokušaja, posredno inicirajući priču o životnoj drami umetnika, ali pomerajući njen akcenat sa socijalnog na biološki plan.
Koncepcijskim uopštavanjem i formalnom transparentnošću Dragan Jovanović napušta tradicionalno shvatanje umetnosti kao jednoznačno obavezujućeg iskaza i otvara prostor za njenu recepciju kao prazninu u koju posmatrač investira sopstveni identitet. Praznina se pritom ne nameće kao motiv, već se neutralno uspostavlja kao spoznajni kvalitet čije se etičke vrednosti i intelektualni dometi mogu procenjivati različitim, ne nužno kompatibilnim, merilima.
Katalog izložbe Konzerva smeha Dragana Jovanovića, Galerija ULUS, Beograd, 2002.